Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej - Praha, Kostel Panny Marie Vítězné

Lokalizacja: Praga - Mala Strana, Karmelitská 9, (50.085556,14.403333)
Budowa: 1611-13, przebudowa 1625-44
Architekt: Giovanni Maria Filippi
Styl: wczesny barok

HISTORIA. Kościół ten jest najstarszą barokową świątynią Pragi, zbudowany został w larach 1611-13 dla praskich luteranów według projektu Giovanniego Marii Filippiego. W 1624 r. kościół przejęli karmelici, którzy dokonali jego przebudowy z fundacji hrabiego Husmanna i Baltazara de Marradas, hiszpańskiego generała uczestniczącego w bitwie pod Białą Górą. W latach 1625-44 kościół został gruntownie przekształcony. Zmieniono jego orientację, pierwotnie bowiem dzisiejsza fasada główna stanowiła ścianę końcową prezbiterium. Wzniesiono też fasadę wzorowaną na rzymskim kościele karmelitów Santa Maria della Scala.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony jest z czteroprzęsłowej nawy i krótszego, dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego półkoliście. Od południa do prezbiterium dostawiona jest kwadratowa wieża nakryta barokowym hełmem. Nawę i prezbiterium nakrywają dachy dwuspadowe. Fasada frontowa jest trójosiowa i dwukondygnacjowa, rozczłonkowana pilastrami i przedzielona wydatnym gzymsem. W dolnej kondygnacji nad portalem wejściowym znajduje się półkolista wnęka mieszcząca posąg Matki Bożej z Dzieciątkiem. W górnej kondygnacji ujętej po bokach spływami wolutowymi, nad oknem termowym umieszczony jest obraz Matki Bożej Szkaplerznej. Całość wieńczy trójkątny szczyt. Ściany wewnątrz kościoła podzielone są pilastrami, podtrzymującymi obiegający gzyms, między nimi rozmieszczone są półkoliste wnęki ołtarzowe. Zarówno prezbiterium i nawę nakrywają sklepienia kolebkowe na gurtach.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Najważniejszym elementem wyposażenia jest słynąca z licznych cudownych uzdrowień figura Praskiego Dzieciątka (Pražského Jezulátka). Jest to renesansowa rzeźba z wosku wykonana w Hiszpanii w 2. połowie XVI w., podarowana karmelitom w 1628 r. przez Polyxennę Lobkovic. Wielką wartość mają zabytkową i materialną ma ponad 100 sukienek, których część przechowywana jest w sąsiadującym z kościołem muzeum. Figurka umieszczona jest w późnobarokowym ołtarzu bocznym z 1776 r. W barokowym ołtarzu głównym z 1716 r. znajduje się kopia obrazu Matki Boskiej Zwycięskiej, niesionego przed wojskami katolickimi w czasie bitwy pod Białą Góra w 1620 r. Oryginał spłonął w 1833 r. w rzymskim kościele św. Pawła. Interesujące są też późnobarokowe boczne ołtarze z 1772 r. z obrazami świętych: Anny, Joachima i Józefa, namalowanymi przez wybitnego czeskiego malarza Petera Brandla. Warto też zwrócić uwagę na barokową ambonę posiadającą bogatą dekorację snycerską z 1679 r. oraz późnogotycką marmurową chrzcielnicę pochodzącą z pobliskiego kościoła Matki Bożej pod Łańcuchem (Kostel Panny Marie Pod Řetězem).

ŻRÓDŁO: https://zabytkowekoscioly.net/index.php/czechy/468-praga-mala-strana-kosciol-matki-bozej-zwycieskiej

autor: Marek Sztorc

Kroh A., Praga. Przewodnik, wyd. Rewasz 2007
Pernal M., Praga. Spacerownik historyczny, Warszawa 2013
Szymański R., Złota Praga. Historie nie do opowiedzenia, Polanica Zdrój 2013